Evo me u Bavarskoj
pivnici po imenu Munich, u centru Sidneja. Munich je ustvari naziv
grada Münchena na engleskom jeziku. Ovde pod obavezno svratim na
pivo i šniclu, svaki put kad sam u Sydneyu. Podsjeća me na naše
pivnice, a čitava ulica na beogradsku Skadarliju. Barem je osjećaj
takav.
Sydney Harbour
Bridge je jedna impozantna gradjevina posebno za nas mostarce koji se
svaki put naježimo kad vidimo most! Ovo mi je drugi najljepši most
na svijetu!
(nenad)
... da dodam,
Harbour Bridge u prevodu ne znači ništa drugo nego Lučki most... pa
kud ćeš dalje...
(spagos)
Sydneyska opera (eng. Sydney
Opera House) je jedna od najpoznatijih građevina u Sydneyu
(Australija), ali i svijetu. Zbog toga je 28. juna 2007. godine
uvrštena na UNESCO-ov popis mjesta svjetske baštine u Australiji i
Oceaniji. Zgradu opere izgradio je od 1959. do 1973. danski arhitekt
Jørn Utzon. Sydneyska opera nalazi se blizu Sydneyskoga lučkoga
mosta, te zajedno s njim i okolicom daje jednu prekrasnu sliku. Jedna
je od najzaposlenijih koncertnih dvorana na svijetu s više od 1 500
izvedbi i više od 1,2 milijuna posjetitelja svake godine. U njoj
djeluje više institucija kao što su: Australijska opera,
Australijski balet, Sydneysko Kazalište i Sydneyski simfonijski
orkestar. Ona je također i jedna od najvećih turističkih atrakcija
u Australiji s više od 7 miilijuna posjetitelja godišnje od kojih
oko 300.000 obavi detaljan obilazak s vodičem.
Mjesto na kojem danas stoji opera je
nekada bilo mjesto na kojem se nalazila utvrda, koja je osim toga,
bilo i skladište. Ovo mjesto je 1958. godine srušeno, da bi u martu
1959. godine, napokon poöela izgradnja opere. Projekt izgradnje je
bio podijeljen u tri faze: prva (1959. – 1963.) se sastojala u
izgradnji gornjeg dijela podija, druga (1963. – 1967.) je
podrazumijevala konstrukciju središnjih dijelova, tj. školjki, dok
je treća faza (1967. – 1973.) bila namijenjena završnim radovima
u unutrašnjosti Sydneyske opere.
Jørn Utzon je bio nesvjesno uvučen u
političke intrige i dezinformisani novinari su ga na kraju prisilili
da se povuče iz projekta prije dovršetka izgradnje 1966. god. Bio
je optužen da je strašno podcijenio troškove izgradnje, koji su od
izvornih 7 milijuna $, do 1973. porasli na 102 milijuna $ (što je
više od 14 puta). To je porazno djelovalo na njegovu karijeru koja
je stagnirala gotovo 20 godina. Sydneyska opera je s vremenom
prepoznata kao Utzonovo remek-djelo i 20. najfotografisanija
građevina stoljeća.
Sydneyska opera je svečano otvorena
20. oktobra 1973. godine, deset godina nakon izvornog roka. Otvorila
ju je australska Kraljica Elizabeta II. Otvaranje, koje je praćeno
vatrometom i izvođenjem Beethovenove Devete simfonije, uživo su
prenosili razni mediji.
Sydneyska opera je izgrađena u
ekspresionističkom, modernom umjetničkom stilu, s nekoliko
prethodno napravljenih velikih betonskih školjaka koje su formirale
krov opere. Opera pokriva 18.000 kvadratnih metara (1,8 hektara)
zemlje. Također je dugačka 183 i široka 120 metara. Sydneyska
opera leži na 580 postavljenih stubova koji su postavljeni na 25
metara ispod površine mora. Obezbjeđuje se strujom čija je
potrošnja jednaka potrošnji grada od 25 000 stanovnika. Krov opere
je prekriven sa 1,056 miliona blistavo bijelih i krem-bijelih
švedskih pločica, koje se povremeno održavaju i zamjenjuju.
Sydneyska opera ima pet
pozorišno-koncertnih dvorana, pet studija namijenjenih za izvođenje
proba, dvije glavne dvorane, četiri restorana, šest barova kao i
mnogobrojne prodavaonice suvenira.
Sidnejski lučki most (Sydney
Harbour Bridge)
Sidnejski lučki most je jedna
od glavnih znamenitosti Sidneja. Zajedno sa Sidnejskom operom
predstavlja simbol ovog grada i cijele Australije. Preko luke Port
Jackson, najveće prirodne luke na svijetu, most povezuje sjevernu i
južnu obalu Sidneja. Zbog karakterističnog lučnog izgleda dobio je
nadimak „vješalica za kaput“ (Coathanger).
“… vidi se iz svakog gradskog
kutka, tako da se prikrada u kadar iz najčudnijih mogućih uglova,
kao ujak koji bi da se uvali u svaki snimak. Idaleka izgleda nekako
galantno uzdržano, veličanstveno ali ne i nametljivo, ali izbliza
se vidi koliko je moćan.”
Ovdje prenosimo neke impresije o
sidnejskom mostu iz knjige “Tamo dole”, autora Bil Brajsona:
Osnovne karakteristike
Sidnejski most je projektovao engleski
inženjer Ralph Freeman, radove je izvodila britanska građevinska
firma, ali najveće zasluge za njegovu izgradnju pripadaju
Australijancu dr Johnu Bradfieldu.
Most je dizajniran i sagrađen po
ugledu na njujorški Hell Gate Bridge, sa jednim čeličnim lukom,
koji od površine vode do svoje najviše tačke ima raspon od 134 m.
U kategoriji jednolučnih čeličnih mostova sidnejski most važi za
najviši na svijetu. Po dužini je šesti najduži lučni most, a sve
do izgradnje Port Mann Bridge u Vankuveru 2012. godine, bio je i
najširi na svijetu.
Preko mosta se odvija željeznički,
drumski, biciklistički i pešački saobraćaj. Most ima osam
saobraćajnih traka, dve pruge i dve staze za pešake i bicikliste.
Glavni put koji preko njega ide je autoput Bradfield, a njegova
dužina od 2,4 km čini ga jednim od najkraćih autoputeva u
Australiji.
Isto kao i Ajfelov toranj, most se širi
tokom vrelih dana i tada može da “poraste” do 18 cm. Za njegovu
izgradnju utrošeno je 52.800 tona čelika, 18.000 m³ granita,
95.000 m³ betona i 272.000 l farbe.
Istorijat
Ideja o izgradnji mosta koji bi povezao
sjevernu i južnu obalu Sidneja postojala je još od 1815. godine.
Prvi put ju je predložio arhitekta Francis Greenway tadašnjem
guverneru Novog Južnog Velsa. Iako nije odmah zaživjela, ideja je
bila aktuelna tokom cijelog 19. vijeka. Projekat je konačno započet
1914. godine kada je povjeren Johnu Bradfieldu, ali se u njegovu
realizaciju krenulo tek nakon Prvog svjetskog rata.
Autor glavnog projekta, upravitelj i
nadzornik svih radova bio je Bradfield, dok je detaljniji dizajn
mosta izradio Ralph Freeman, inženjer firme koja je izvodila radove.
Izgradnja mosta započeta je sredinom 1923. godine, a radovi su
završeni osam i po godina kasnije.
Svečano otvaranje
Sidnejski lučki most je zvanično
otvoren 19. marta 1932. godine. Sam događaj je privukao veliki broj
posmatrača, skoro milion, ali se jedan od njih posebno upisao u
istoriju: Francis De Groot, član paramilitarne grupe New Guard. Pred
sam čin zvaničnog otvaranja mosta, Francis je dojurio na konju i
svojim mačem presekao vrpcu „u ime kralja i naroda Novog Južnog
Velsa“. Istog trena je uhapšen, vrpca je ponovo svezana, a zatim i
zvanično presječena od strane tadašnjeg guvernera.
Zlatne makaze korišćene u ovoj
ceremoniji bile su upotrebljene i prilikom svečanog otvaranja
Bayonne Bridgea u Njujorku, godinu dana ranije.
Održavanje mosta
Danas preko sidnejskog mosta dnevno
pređe 200 vozova, 170.000 automobila i 1.500 biciklista. Da bi bio
bezbjedan za saobraćaj most se svakodnevno kontroliše i održava.
Najznačajniji radovi na održavanju uključuju zaštitu čelične
konstrukcije od korozije, čija je površina velika kao 60 fudbalskih
terena. Prilikom farbanja koriste se specijalne brzosušeće boje,
kako kapljice ne bi padale na vozila ili površinu mosta.
Od 2013. godine dva robota pod imenom
Rosie i Sandy, specijalno dizajnirana na Tehnološkom univerzitetu u
Sidneju, zadužena su za održavanje najopasnijih dionica čelične
konstrukcije.
Turističke atrakcije
Sidnejski most je privlačio turiste
čak i tokom izgradnje, a dvije godine nakon otvaranja njegov
jugoistočni pilon je postao prava turistička atrakcija. Na vrhu
pilona, koji je visok 87 m i do koga se stiže za 200 koraka,
postojali su kamera obskura, teleskop, muzej Aboridžina, priređivale
su se i izložbe, a danas je tu muzej vezan za izgradnju mosta i
vidikovac sa pogledom na grad.
Tokom proslave Nove godine u Sidneju,
Sidnejski lučki most postaje centar svih zbivanja zbog već
tradicionalno grandioznog i tehnički najrazvijenijeg vatrometa.
Ali glavna i najveća turistička
atrakcija jeste penjanje organizovanim turama na most (Bridge Climb).
U zavisnosti od odabrane lakše ili teže ture, ovo uzbudljivo
iskustvo nudi nezaboravan pogled sa vrha najvećeg čeličnog luka na
svijetu, ali i mogućnost da se most i njegova veleljepna čelična
konstrukcija istraži i pogleda izbliza.
(budikengur.com)
(spagos)