(tekst koji slijedi objavljen je na facebooku 31. marta 2023. autor je Ahmet Kurt)
Musala je za mnoge generacije bila sinonim za centar Mostara.
Veći gradovi naše zemlje su imali musalle gdje su muslimanski vjernici zajednički klanjali bajramske i džuma namaze. Osim što se u historijskim dokumentima spominje da je to “širok prostor” sa mihrabom i mimberom ograđen zidom nema jasnih podataka o dimenzijama mostarske musalle. Na ovom detalju prve katastarske karte iz 1881. godine u razmjeri 1:3125 lijepo se vidi musalla (svijetlija zelena boja) koja ima oblik trapeza dužine 65, a prosječne širine 55 metara, sa površinom od 3.6 dunuma. Još za vrijeme osmanske uprave na musalli su vježbali askeri, a po okupaciji austrougarska vojska na musalli je oformila privremeni tabor. Na karti crnom bojom prikazana su dva drvena objekta dimenzija 28x10 metara koji vjerovatno prikazuje privremene barake za vojsku, konje, opremu i sijeno. Uz musallu se vidi Ćose Jahjetova, a desno gore na karti Fatime kadun džamija.
Radi bolje orijentacije bijelom linijom su naznačeni gabariti kasnije izgrađenih objekata: 1-most (1882), 2-hotel Neretva (1892), 3-Gradska banja (1914), 4-Zanatska (Muzička) škola (1882). Vidimo da se ispod škole nalazio mihrab do kojeg je došla Neretva u poplavi 1703. godine. Vlasnici kuća i parcela na kojima je škola izgrađena bili su Salih Badžak (crni broj 203), Salih Gozo (210) i Omer Čustović (212). Na mjestu Banje kuću sa okućnicom je imao Mehmed Trebinčić (200), vjerovatno kasnija porodica Trebinjac.
Na sjevernom dijelu današnje “Titove vile” kuću sa osam soba je imao potomak jedne od najstarijih mostarskih pravoslavnih porodica, Jovo Vuković (349) iz koje je monah Aksentije (umro 1787). Na potezu zapadno od Drljevića pa do Rudanova sokaka, gdje se danas nalazi dio parka sa većom fontanom, bila je kuća i plac (246) dimenzija 50x50 metara (kao pola fudbalskog terena) u vlasništvu Riste Šola, djeda kasnije poznatih srpskih političara Atanasija i Vojislava Šole.
Ako čujete nekog iz porodice Drljević da u najboljem mostarskom maniru kaže “Musala je naša bila!” moramo reći da je (uglavnom) u pravu. Sjeverni dio današnje ulice Braće Brkića od hotel Neretve pa do ugla ulice M. Balorde, gdje su danas ugostiteljski i prodajni prostori, bio je u vlasnišvu porodice Drljević: Ahmeta (br 239), Ibrahima (244) i Mahmuta (245).
(Ahmet Kurt)
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen