“Prirodno i historijsko područje u selu Gorani“

 

Online zbirka Nacionalnih spomenika opštine Konjic

Od petka, 9. aprila 2021. godine na facebook, instagram i viber mrežama Narodnog univerziteta i facebook stranici Zavičajnog muzeja, kroz opis i crtež Dine Džumhura, predstavljamo nacionalni spomenik:

“Prirodno i historijsko područje u selu Gorani“

Gorani su naseljeno mjesto u općini Konjic, Bosna i Hercegovina.Naselje se nalazi pod obroncima planine Bokševice na desnoj strani donjeg toka Neretvice, oko 30 km sjevero-zapadno od Konjica. U prošlosti bio je to put iz Hercegovine za rudarsko područje Kreševa i Fojnice.. Prirodno i historijsko područje u selu Gorani, proglašeno je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Nacionalni spomenik čini nekoliko cjelina. Nekropole sa stećcima na lokalitetima Velije/Glavičina/Zaselje (15 stećaka – 1 ploče, 2 sanduka i 12 sljemenjaka), Šarčevina (158 stećaka u formi sanduka), Trnovnik (14 stećaka u formi sanduka), Klokotje (13 stećaka u formi sanduka).Na nekropolu stećaka nadovezuje se prostrano aktivno muslimansko groblje sa nekoliko stotina nišana od kojih je više od stotinu i pedeset koji se mogu nazvati starim. Samo jedan od njih nosi godinu 1280 (1863/64), a svi ostali su bez ikakv og natpisa na sebi. Forma pojedinih nišana i njihov izgled, iako su bez natpisa te činjenica da se groblje logički nastavlja na nekropolu stećaka, ukazuju na to da se groblje na ovom mjestu počelo razvijati mnogo prije jedinog datiranog nišana, možda u 17. ili čak 16. vijeku. Mjesto i ostaci džamije Stare Džamije (Hadži-Šahmanova džamija), koju je sagradio izvjesni hadži Šahman i za njeno izdržavanje uvakufio sva svoja imanja u Goranima i Dubokom, odakle je bio rodom. Džamija je podignuta 1565. godine i smatra se najstarijom džamijom u konjičkoj općini. Godine 1979. porušena je usljed dotrajalosti i na njenim temeljima 1983. godine, sagrađena je nova sa visokom munarom koja ima dvije šerefe. S ciljem zaštite područja, utvrđuje se zaštitni pojas koji obuhvata neistraženu Hladnu pećinu, potencijalne arheološke lokalitete Hum (Prizid) sa prahistorijskom gradinom i tumulusom i ostacima rimskog naselja površine oko 1 hektar, Pavlovina sa srednjevjekovnim vlastelinstvom, Ilina, Barevišće sa dva stećka, lokalitet Crkvina i prostor u obuhvatu sliva rijeke Neretvice od brda Hum do njenog ušća.

https://www.facebook.com/profile.php?id=100057389533954

(Dino Džumhur/facebook 20210409)