Riječ šadrvan je složenica, sastavljena od perzijskih riječi „šad“, koja
ima značenje veseo, ili razdragan i riječi „revan“, koja ima značenje
teći, a što se opet može prevesti i kao žubor vode.
Mostar je oduvijek obilovao vodom, koja je donosila Mostaru život bilo rijekama, bilo brojnim izvorima. Tu ljubav prema vodi, Mostarci su još više potencirali gradnjom brojnih česama, ali i šadrvana. Inače, riječ šadrvan je složenica, sastavljena od perzijskih riječi „šad“ – u značenju veseo, razdragan i „revan“ – u značenju teći, a građeni su u dvorištima džamija, medresa, tekija i hamama. Njihov zadatak nije bio samo da daju vodu za ritualno pranje pred molitvu, nego i da ukrašavaju predvorja spomenutih ustanova. Šadrvani su imali standardizovani oblik, a sastojali su se od manjeg bazena odakle se voda prelijevala u veliki bazen, a iz njega je oticala kroz 6 ili 8 otvora – slavina. Svi su mostarski šadrvani bili natkriveni običnim krovom od kamenih ploča, koji se oslanjao na 6 ili 8 stubova povezanih lukovima.
U Mostaru je zabilježeno postojanje ukupno pet šadrvana i to ispred džamija Karadžoz begove, Koski Mehmed pašine, Ćejvan Ćehajine, Hafiz hodžine i Roznamedžijine. Svi navedeni šadrvani nalazili su se na lijevoj obali Neretve, a vodom ih je snabdijevao, osim Čejvanova i Kosi Mehmed-pašina, vodovod koji je išao od Djevojačke vode.
Danas su ostala samo dva – onaj ispred Koski Mehmed pašine i ispred Karadžoz begove, kao i jedan novoizgrađeni ispred Sevri Hadži Hasanove džamije u Donjoj mahali.
Šadrvan ispred Roznamedži ef. Ibrahimove medrese je bio najveći i najljepši šadrvan u Mostaru. Izgrađen je 1772. godine, a srušen 1940. godine. Onaj ispred Koski Mehmed pašine džamije bilježi godinu gradnje 1781. godine. Za ostale šadrvane nema istorijskih dokumenata o godini gradnje. Jedan od ljepših i poznatijih šadrvana je bio onaj na Glavnoj ulici ispred Hafiz hodžine džamije, koji je srušen 1932. godine, a na njegovom mjestu je izgrađena gostionica, koja je dugo nosila ime „Šadrvan“.
Ismail Braco Čampara / Tibor Vrančić / Smail Špago
Džamija Karadžozbegova i šadrvan 1930-ih
Džamija Koski Mehmed pašina 1918
Glavna ulica - Šadrvan Hafiz hodžine džamije 1900-tih
Mostar je oduvijek obilovao vodom, koja je donosila Mostaru život bilo rijekama, bilo brojnim izvorima. Tu ljubav prema vodi, Mostarci su još više potencirali gradnjom brojnih česama, ali i šadrvana. Inače, riječ šadrvan je složenica, sastavljena od perzijskih riječi „šad“ – u značenju veseo, razdragan i „revan“ – u značenju teći, a građeni su u dvorištima džamija, medresa, tekija i hamama. Njihov zadatak nije bio samo da daju vodu za ritualno pranje pred molitvu, nego i da ukrašavaju predvorja spomenutih ustanova. Šadrvani su imali standardizovani oblik, a sastojali su se od manjeg bazena odakle se voda prelijevala u veliki bazen, a iz njega je oticala kroz 6 ili 8 otvora – slavina. Svi su mostarski šadrvani bili natkriveni običnim krovom od kamenih ploča, koji se oslanjao na 6 ili 8 stubova povezanih lukovima.
U Mostaru je zabilježeno postojanje ukupno pet šadrvana i to ispred džamija Karadžoz begove, Koski Mehmed pašine, Ćejvan Ćehajine, Hafiz hodžine i Roznamedžijine. Svi navedeni šadrvani nalazili su se na lijevoj obali Neretve, a vodom ih je snabdijevao, osim Čejvanova i Kosi Mehmed-pašina, vodovod koji je išao od Djevojačke vode.
Danas su ostala samo dva – onaj ispred Koski Mehmed pašine i ispred Karadžoz begove, kao i jedan novoizgrađeni ispred Sevri Hadži Hasanove džamije u Donjoj mahali.
Šadrvan ispred Roznamedži ef. Ibrahimove medrese je bio najveći i najljepši šadrvan u Mostaru. Izgrađen je 1772. godine, a srušen 1940. godine. Onaj ispred Koski Mehmed pašine džamije bilježi godinu gradnje 1781. godine. Za ostale šadrvane nema istorijskih dokumenata o godini gradnje. Jedan od ljepših i poznatijih šadrvana je bio onaj na Glavnoj ulici ispred Hafiz hodžine džamije, koji je srušen 1932. godine, a na njegovom mjestu je izgrađena gostionica, koja je dugo nosila ime „Šadrvan“.
Ismail Braco Čampara / Tibor Vrančić / Smail Špago
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen