Prije 323 godine – Rođen Anders Celsius

 

Anders Celsius, švedski astronom koji je kreirao Celzijusovu temperaturnu skalu, rođen je 27. novmbra 1701. godine u Upsali, Švedska, u bogatoj porodici, kao sin profesora astronomije. I sam je postao astronom i naučnik. Najveću slavu stekao je razvojem Celzijusove temperaturne skale, ali i kroz druga naučna otkrića i eksperimente.

Živio je u eri na koju je snažno uticao razvoj različitih prirodnih nauka. Uz uticaj svojih roditelja postao je i naučnik. Nakon studija prava, intenzivno je studirao matematiku i prirodne nauke. Godine 1730. postao je profesor astronomije na Univerzitetu u Upsali. Dvije godine kasnije započeo je obrazovno putovanje po Evropi. Posjetio je razne opservatorije u Rimu, Nirnbergu i Parizu, a potom osnovao vlastitu opservatoriju. Ovo je bila prva švedska opservatorija. Umro je 25. aprila 1744. u rodnom gradu.

Anders Celsius je 1742. godine definisao temperaturnu klasifikaciju stepeni Celzijusa. Za razliku od Celzijusove skale koja se danas koristi, on je postavio tačku ključanja vode na 0°, a tačku smrzavanja na 100°. 

Od strane Carla von Linnéa, fiksne tačke na skali su zamijenjene 1745. godine, godinu dana nakon Celzijusove smrti, i danas se koristi isključivo u ovm obliku. Revolucionarno je bilo to što je Celzijus predložio da se koristi kao univerzalna skala za poređenje temperatura širom svijeta: za razliku od drugih istraživača, prilikom preciznog određivanja fiksnih tačaka, on je također primijetio prevladavajući pritisak zraka (760 mm na živinom stupcu) i utvrdio precizne uslovi mjerenja. 

1948. godine, otprilike 200 godina nakon što je skala uvedena, 9. Međunarodna generalna konferencija za utege i mjere službeno je preimenovala udaljenost skale na Celzijusovom termometru sa jednog centidegresa ili centezimalnog stepena u temperaturnu jedinicu stepeni Celzijusa u čast Celzijusa. Originalni termometar sada se može pogledati u muzeju Univerziteta Upsala, Gustavianum. Baš kao i današnji termometar, sastoji se od rezervoara žive sa pričvršćenom kapilarom postavljenom na drvenu ploču sa skalom.  

(praxis)

(spagos)