Jugoslovenski list u broju od 6. decembra 1925. godine objavio je tekst koji slijedi, autor je bio Omer Sefić, koji se ispod tekstova potpisivao kao O.H.S.:
“Beskonačnost opštinskih radova
Naša opština izgubila je kompas doličnosti. Ona već nezna smisao svoga opstanka i gubi razumijevanje potreba našega grada.
Radovi na elektrifikaciji grada, koja je vitalno pitanje našega prosperiteta i prestiža oduljuju se u beskonačnost. Godine i godine protekle su. a da je naša opština prema svim željama našega gradskoga življa zauzimala potpunu pasivnu rezistenciju. Konačno, u vidu izbora odlučeno je, da se nešto učini sa novcem, koji je za stanovite svrhe vanrednim nametima ubiran. Među ove radove
spada i spajanje električnih vodova našega grada sa centralom ovdašnjeg rudokopa, koja je od grada udaljena tek nešto više od jednog kilometra. Ali sve badava. Danasnjoj opštini ne uspijeva ništa osim ubiranja poreza. Mjesecima se zida ili bolje reći, umjetno razvlači zidanje kućice za transformatore. Više od šest mjeseci putuje potrebni materijal iz Njemačke u Mostar itd. To naziva naša opština radom, a narod koji pati “sprdačinom”. Svaki činovnik naše opštine osjeća anomaliju komesarijata i iskorišćuje je u svoje svrhe, Skrajnja besavjesnost udružena je sa lijenošću. Besposlitarenje i sistematski nerad prevladavaju. Naša opština je mrtvo truplo koje valja pokopati.”
Povuci, potegni oko gradske elektrifikacije
“U krugu Rudnika mrkog uglja izgrađena je termoelektrana za potrebe rudnika, a građevinske radove je izvodila firme „Gačić M. i drugovi”, Termoelektrana je službeno puštena u rad 2. decembra 1921. godine, a za proizvodnju struje koristila je vlastiti ugalj. Elektrana je imala instalisanu snagu od 2x1800 kWh, a dvije godine kasnije kapacitet joj je povećan, ugradnjom jednog dizel agragata od 1500 kWh. Po svom kapacitetu ona je znatno premašivala potrebe samog rudnika, pa je na ovu centralu priključak izvršila i Državna željeznica, a kasnije je električnom energijom podmirivala i naselja od Jablanice do Metkovića. Međutim grad Mostar je i dalje ostao vezan za Gradsku elektranu (tzv. Munjaru).
-:-
Tokom 1921. i 1922. objavljeni su mnogi tekstovi u kojima se na kritičan način, od strane političke opozicije, režimskom vodstvu opštine dokazuje rentabilnost priključka grada na električnu centralu Rudnika. Nakon toga slijedili su odgovori Elektrane, protivodgovor Rudnika, pa Gradskog vijeća, i tako ukrug. Potrajalo je dugo vremena u usmenim diskusijama o ovome problemu, da bi se u štampi 22. maja 1925. godine pojavio tekst u kojem je najavljeno priključenje gradske mreže na električnu centralu Rudnika uglja. Radovi oko priključka su se prilično otegli, pogotovo oko posla polaganja podzemnog kabla od Rudnika do Gradske centrale. (Gornji tekst je jedan od tih tekstova). U oktobru te godine ponovo se pojavljuje kritika u mjesnoj štampi, kojom se Gradska eletrana optužuje da zagađuje okolinu ispusnim gasovima i da rastjeruje goste iz kafane Ruža te da doprinosi širenju ionako rasprostranjene tuberkuloze u Mostaru. Nakon mnogo povuci-potegni poteza s obje strane, grad je na termoelektranu Rudnika uglja priključen 1. aprila 1926. godine.”
(iz teksta “Svjetlo i voda u Mostaru”, Smail Špago, Mostar moj grad, knjiga 6.)
prilog: Panorama Mostara, sa vidljivim tornjem termoelektrane na Rudniku, u pozadini, 1920.-ih
priredili: Armin Džabirov, Tibor Vrančić, Smail Špago
(NovaSloboda.ba)
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen